W poprzednim wpisie wskazaliśmy, że księga wieczysta (skrót: KW) to dokument zawierający historie danej nieruchomości, jednak co powinniśmy zrobić w sytuacji, gdy dana nieruchomość nie posiada KW?
Struktura księgi wieczystej
Artykuł 25 ustawy o księgach wieczystych i hipotece jasno wskazuje, że każda księga składa się z czterech działów, wyjaśniając:
Dział I-O – zawiera dane geodezyjne i adresowe dotyczące nieruchomości;
Dział I-Sp – zawiera prawa, które przysługują właścicielom;
Dział II – zawiera dane właściciela lub współwłaścicieli, w tym przypadku wskazane są udziały w formie ułamkowej;
Dział III – zawiera w szczególności różnego rodzaju obciążenia nieruchomości;
Dział IV – zawiera hipoteki.
Nieruchomość – brak księgi wieczystej
Głównie z powodów historycznych zdarzają nadal się sytuacje, gdy nieruchomość nie ma założonej księgi wieczystej. Co powinniśmy zrobić w takiej sytuacji?
Zgodnie z art. 35 ustawy o księgach wieczystych i hipotece: „Właściciel nieruchomości jest obowiązany do niezwłocznego złożenia wniosku o ujawnienie swego prawa w księdze wieczystej”. W przypadku sporządzenia aktu notarialnego obowiązek założenia księgi wieczystej spoczywa na notariuszu. Jego niewypełnienie może wiązać się z konsekwencjami finansowymi w postaci grzywny, której górna granica wynosi nawet 10 000 zł.
Podsumowując księgę wieczystą mogą założyć następujące osoby:
- notariusz, ponieważ zwykle sporządza umowę o przeniesieniu własności i zwalnia właściciela od dokonania wpisu;
- właściciel musi dokonać samodzielnego wpisu w sytuacji, gdy umowa została zawarta bez obecności notariusza;
- osoba, do której należy spółdzielcze prawo do lokalu lub ograniczone prawo rzeczowe do danej nieruchomości, tj. np. hipoteka;
- wierzyciel, jeśli przysługuje mu takie prawo.
Założenie księgi wieczystej – Łomża
Ustaliliśmy już komu przysługuje uprawnienie do założenia KW, omówmy zatem procedurę założenia samej księgi. Przede wszystkim należy wypełnić odpowiedni formularz – KW-ZAL, a w sytuacji, gdy nieruchomość posiada więcej niż trzech współwłaścicieli lub wpisujemy dodatkowe prawa dołączamy również załącznik KW-WPIS.
Do głównego formularza trzeba obowiązkowo dołączyć wypis z rejestru gruntów oraz wyrys z mapy ewidencyjnej. Dokumenty te można pozyskać z właściwego dla miejsca położenia nieruchomości Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej. Dokumenty sporządzane są zwykle do dwóch tygodni i ich ważność wynosi trzy miesiące od dnia wydania. Drukowane wersje dokumentacji wydawane są za opłatą w wysokości 150 zł.
Gdy pozyskamy już niezbędną dokumentacje stanowiącą podstawę dokonania wpisu, wniosek o założenie księgi wieczystej możemy złożyć osobiście lub korespondencyjnie w Sądzie Rejonowym, który jest właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości (art. 626 § 1 KPC). Warto również dokładnie podkreślić, że wniosek o założenie KW powinien zawierać następująco:
- własnoręcznie podpisany formularz;
- potwierdzenie uiszczenia opłata sądowej na rachunek bankowy Sądu Rejonowego, do którego kierujemy przedmiotowy wniosek, tj.:
- 100 zł – opłata stała od wniosku o założenie księgi wieczystej (Art. 44. 1. (u.o.k.s.w.s.c).
- 200 zł – opłata, która stanowi opłatę stałą od wniosku o wpis prawa własności. Jeżeli wniosek dotyczy wpisu udziału w prawie, pobierana jest część opłaty stałej proporcjonalna do wysokości udziału, niemniej jednak niż 100 złotych (Art. 44. 1.).
Minimalny koszt założenia księgi wieczystej to 200-300 zł.
- dokument świadczący o tytule własności do nieruchomości, tj:
- akt notarialny – dokument świadczący o nabyciu nieruchomości w drodze zakupu nieruchomości bądź darowizny nieruchomości,
- postanowienie Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, akt poświadczenia dziedziczenia – dokument świadczący o nabyciu nieruchomości w drodze dziedziczenia,
- prawomocne orzeczenie sądowe – nabycie nieruchomości w drodze zasiedzenia.
- oryginały dokumentów pozyskanych z właściwego Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, które określają położenie, obszar i funkcję nieruchomości 9art. 244 KPC).
Założenie księgi wieczystej – ile trwa?
Aktualnie czas oczekiwania na założenie księgi wieczystej w zależności od położenia nieruchomości trwa od kilku do kilkunastu miesięcy, a wynika to z obłożenia sądów, do których wpływają przedmiotowe wnioski.
